VỀ MỘT CUỐN SÁCH THUỐC NAM CỦA NGƯỜI TÀY
VỀ MỘT CUỐN SÁCH THUỐC NAM CỦA NGƯỜI TÀY
CUNG KHẮC LƯỢC
Tiến sĩ. Viện nghiên cứu Hán Nôm
I. Vài đặc điểm của cuốn sách
1. Tên sách: Viết bằng chữ Hán 茄南秘傳đọc theo âm địa phương là: Nhà Nam bí truyền.
Tên người sao chép: Viết bằng chữ Hán và chữ Nôm: ꃴ茄南黃文林đọc theo âm bản ngữ là: Sláy Nhà Nam Hoàng Văn Lâm.
Địa chỉ người sao chép: Bản Đồi Gianh tỉnh Thái Nguyên.
Con dấu vuông có 4 chữ: 黃文林印Hoàng Văn Lâm ấn.
Dòng niên đại ghi ở trang cuối như sau:
Hoàng
triều Minh Mệnh nguyên niên, Tuế tại Tân Tỵ Trọng Xuân Cát Nhật thừa
sao (Vâng sao ngày tốt tháng hai năm Tâm Tỵ triều vua Minh Mệnh năm đầu -
1821).
2. Sách gồm
40 tờ đôi đóng theo lối truyền thống. Bìa phất nước cậy. Giấy bản tự
chế, mầu vàng ngả xám không mịn bằng giấy bản kẻ chợ, nhiều tờ nhìn rõ
dấu vết của những cái xơ lá dó.
3. Chữ viết
tay cẩn thận và nắn nót. Văn tự chủ yếu là chữ Nôm Tày, thỉnh thoảng có
xen kẽ một vài chữ Hán. Nhưng nhiều khi có những chữ viết đá thảo theo
phong cách riêng của người Tày, đòi hỏi phải có kinh nghiệm trải qua
việc đọc nhiều sách Nôm Tày mới có thể nhận diện và đọc được chính xác.
II. Nội dung cuốn sách
Gồm 50 bài thuốc nam chữa các chứng bệnh thường thấy cho người miền núi phía Bắc Việt Nam. Đó là:
1.Bài thuốc chữa bệnh Lao phổi bằng: Rau ngót + trứng gà.
2. Bài thuốc chữa bệnh Giun sán bằng: Hạt cau + hạt bí đỏ.
3. Bài thuốc chữa bệnh Ngã Nước bằng: Lá na, chè xanh, ốc nhồi, giun đất, đọt tre và lá chanh.
4. Bài thuốc chữa bệnh Sốt rét bằng: Quả đu đủ xanh + rượu gạo.
5. Bài thuốc chữa Phổi tích nước bằng: Giun đất ở gốc chuối + bí đỏ + gạo nếp và đỗ xanh.
6. Bài thuốc chữa Sưng dương vật bằng: Hạt vải ủ trong ổ trứng gà ấp.
7. Bài thuốc chữa Liệt dương bằng: Chim sẻ + hoa của con dê + kỷ tử.
8. Bài thuốc Cầu tự (cho người phụ nữ lâu năm chưa có con) bằng: Bột tắc kè + huyết lình (kinh nguyệt của con khỉ) + óc cá mè.
9. Bài thuốc chữa bệnh Bí tiểu tiện bằng: Dây leo đuôi chuột.
10. Bài thuốc chữa Phạm phòng bằng: Tóc rối + cứt chuột nhắt.
11. Bài thuốc chữa Cam tẩu mã bằng: Lá câu cúc mốc.
12. Bài thuốc chữa Say rượu bằng: Hoa và quả đỗ vãn non.
13. Bài thuốc chữa Lòi dom bằng: Lá cây thiên lý.
14. Bài thuốc chữa Băng huyết bằng: Lá sen trắng.
15. Bài thuốc chữa Thai ung trong bụng bằng: Rau bồ ngót.
16. Bài thuốc chữa Đau ruột già bằng: Vừng đen + lá rau lang + chuối hột.
17. Bài thuốc chữa Tiểu tiện ra bột trắng bằng: Lá rau ngót + rễ cỏ tranh.
18. Bài thuốc chữa Xuất tinh sớm bằng: Đỗ đen xanh lòng.
19. Bài thuốc chữa Vú đàn bà sưng cứng bằng: Cơm nóng và ray nắn.
20. Bài thuốc giúp cho Sữa về cho con bú bằng: Dái mít + chân giò lợn đen.
21. Bài thuốc chữa Viêm nhiễm âm hộ bằng: Nước lá chanh + nước quả chanh.
22. Bài thuốc Giữ sắc mặt phụ nữ bằng: Lòng trắng trứng gà.
23. Bài thuốc chữa Nấc bằng: Tai quả hồng.
24. Bài thuốc chữa Lang Bbn bằng: Bèo cái.
25. Bài thuốc chữa Đau đầu máu bằng: Lá cây bưởi bung.
26. Bài thuốc chữa Tay run bằng: Xoa nắn và bấm huyệt.
27. Bài thuốc chữa Cứng vai bằng: Xoa day huyệt chủ yếu ở vùng mặt và một số huyệt mạch ở tay và chân.
28. Bài thuốc chữa Cứng mặt, méo mặt, méo mồm bằng: Máu lươn + búp đa lông.
29. Bài thuốc chữa Đau mắt bằng: Lá hoa nhài + hoa hồng.
30. Bài thuốc chữa Cho mọc yóc bằng: Chất dầu của vỏ bưởi.
31. Bài thuốc chữa cho Người chết đuối bằng: Lông ở âm hộ (chữa cho nam), lông ở dương vật (chữa cho nữ), v.v...
Ngoài 50 bài thuốc chữa các bệnh nói trên còn có một số bí pháp chỉ bảo về các việc sau đây:
1. Thở, hít: Thở ra bằng mũi và hít vào cũng bằng mũi để sống lâu.
2. Tắm nắng để duy trì sự bền bỉ trong quan hệ nam nữ.
3. Tắm bùn để làm sạch da và không bị ghẻ lở, mụn nhọt.
4. Ăn tỏi trong các bữa để tăng sức đề kháng.
5. Ăn tỏi xay + mật ong để tăng cường sự tráng dương.
6. Nêu ra khoảng 20 huyệt ở mạch Nhâm và mạch Đốc để day ấn giúp cho tuổi thọ được bền lâu.
7. Cuối cùng đưa ra một vài điều mách bảo cho việc nam nữ đi lại với nhau làm thế nào cho tốt đẹp.
III. Được sự giúp đỡ
của hậu duệ Lương y họ Hoàng cho phép tiếp cận tài liệu trên và được sự
chỉ bảo, dìu dắt thâm nhập vào cây cỏ ở miền núi của các ông Hoàng Văn
Đoàn, Bế Ngọc Moong, Hoàng Văn Thanh và bà Nông Thị Nhé ở các địa phương
trong làng bản, chúng tôi đã đọc, dịch ra tiếng Việt, hơn nữa đã có dịp
vận dụng một số điều ghi chép trong sách này cho bản thân và bèn bạn
cũng như bà con quen biết xung quanh đưa lại kết quả khả dĩ.
Do
vậy thiết nghĩ, tài liệu này chí ít cũng cho thấy một số kinh nghiệm
dân gian mà người Tày đã tích luỹ nhiều đời nay, có thể đáng để cho giới
Y học hiện đại xem xét và giới Đông y hiện nay tìm hiểu và tham khảo
cho ý kiến quý báu. Nhất là trong điều kiện dân ta ở các vùng sâu vùng
xa có nhiều khó khăn về đời sống và khi ốm đau bệnh tật thường ở xa bệnh
viện, do đó nếu chúng ta biết khai thác và sáng lọc những giá trị kinh
nghiệm trước đây của người xưa sẽ có thể có những lợi ích nhất định mà
không đến nỗi tốn kém tiền của và sức lực.
Nhân
Hội nghị Thông báo Khoa học của Viện Nghiên cứu Hán Nôm năm 2001, chúng
tôi xin mạnh dạn giới thiệu đôi điều đại để về một cuốn sách thuốc Nam
của người Tày cách đây đã gần 200 năm để chúng ta cùng biết.
Xin trân trọng cảm ơn các Quý vị đã quan tâm theo dõi báo cáo này!
Thông báo Hán Nôm học 2001, tr.317-322
0 nhận xét:
Đăng nhận xét